AVALIACIÓN DE DIAGNÓSTICO GALICIA - 2012 COMPETENCIA NO COÑECEMENTO E NA INTERACCIÓN CO MUNDO FÍSICO A propiedade destes exercicios é da Xunta de Galicia non do autor. Do 17 de xullo ao 10 de outubro.- Ocorren numerosos movementos sísmicos na zona onde está situada a illa. Día 10 de outubro de 2011.- Os servizos de observación sísmica rexistran unha erupción volcánica submarina preto da illa de El Hierro a 900 metros de profundidade. Día 11 de outubro de 2011.- Obsérvanse dúas manchas verdosas debidas ás emanacións sulfúreas. Isto fixo sospeitar que a erupción tiña dous focos. Día 15 de outubro.- A erupción está a só 150 metros de profundidade, o que aumenta o risco de explosividade. Científicos españois detectaron na superficie do mar preto da illa numerosos fragmentos de lava fumeante en suspensión rodeados de burbullas gasosas. DIARIO DUNHA ERUPCIÓN VOLCÁNICA SUBMARINA NA ILLA DE EL HIERRO Día 19 de outubro.- A erupción volcánica perde forza. Día 31 de outubro.- O volcán retoma a súa actividade e atópanse piroclastos ardendo na superficie do mar preto da illa. Dende o 31 de outubro a actividade sísmica continúa na illa aínda que co paso do tempo vai amainando. Día 5 de marzo de 2012.- O Comité Científico do Plan de Protección Civil por Risco Volcánico (PEVOLCA) confirmou por unanimidade de todos os seus membros que a erupción volcánica que se iniciou en outubro xa concluiu, porén, mantense o proceso volcánico iniciado o 17 de xullo, xa que se seguen rexistrando anomalías nos parámetros. P.1. Coloca no debuxo as partes dun volcán. P.2. Completa o texto seguinte coas palabras do cadro: “O …………… está constituído por rochas fundidas que se atopan a elevada temperatura. Cando chegan á superficie terrestre forman …………… Nas erupcións, o volcán emite …………… , …………… e produtos sólidos, chamados ……………....... Estes fragmentos clasifícanse, atendendo ao seu tamaño, en bombas, …………… e ……………” cinzas - gases - magma - lavas - volcáns - piroclastos - lapilli magma ? lapilli ? cinzas ? gases ? piroplastos ? volcáns ? lavas P.3. Cal das seguintes afirmacións relativa á lava é correcta? A. É lume moi denso, capaz de derreter as rochas. B. É ferro incandescente, mesturado con outros elementos. C. Son rochas en estado líquido, que solidifican ao arrefriar. D. É auga moi quente, que se transforma en rocha ao saír do volcán. P.4. As erupcións volcánicas soen ir acompañadas de ruído. Poderiamos escoitalo se non existise a atmosfera? Razoa a túa resposta. P.5. No interior da Terra, a medida que aumenta a profundidade tamén aumenta a temperatura, aproximadamente 1ºC cada 33 metros. Canto ascenderá a temperatura a 2 quilómetros de profundidade? Dá o resultado redondeado a un número enteiro. ºC P.6. Aproximadamente o 50% das radiacións solares que recibe o planeta alcanzan a superficie terrestre, e quentan océanos e continentes. Este fenómeno: D. Non quenta o aire. O vento prodúcese polos movementos da atmosfera. B. Quenta o aire en contacto con eles, que se eleva. O aire frío ocupa entón o oco e orixínase o vento. C. O aire das capas superiores quéntase directamente co sol, entón empeza a moverse co aire frío e orixínase o vento. A. Quenta o aire, que perde así a súa humidade. P.7. O Sol quenta o solo da Terra e parte desa calor volve ao espazo. É precisamente nese retorno onde se produce o efecto invernadoiro. Este fenómeno consiste en: B. Determinados gases aceleran o paso ao espazo da calor que emite o solo da Terra. C. Determinados gases, pola acción humana, reteñen a calor que emite o solo da Terra. D. Determinados gases arrefrían a calor que emite o solo da Terra e prodúcense invernos máis fríos e longos. A. Determinados gases absorben a calor que emite o chan da Terra. P.8. Poderiamos vivir nunha Terra sen atmosfera. Razoa a túa resposta. A gripe é unha enfermidade que lles afecta desde a antigüidade ás persoas e a outras especies animais (aves, porcos...) e que causa epidemias cada ano, principalmente durante os meses de inverno. Esta enfermidade está producida por distintos tipos de virus que ademais poden combinarse entre eles dando lugar a unha nova gripe. A gripe é moi contaxiosa xa que se transmite facilmente dunha persoa a outra a través da saliva ou secrecións que expulsamos ao falar, tusir ou esbirrar. Recoñecer esta enfermidade é fácil, é posible padecela se aparecen: ● Polo menos un destes catro síntomas: febre superior a 38 ºC, malestar xeral, dor de cabeza, dores musculares. QUE É A GRIPE? Ás veces tamén poden aparecer náuseas e vómitos. Ao longo da historia producíronse varias pandemias de gripe, por exemplo a de 1918, coñecida como gripe española. Esta pandemia produciu moitas mortes, xa que non se dispoñía dos sistemas de saúde cos que contamos agora, e ademais tiña unha alta virulencia. Fontes: Ministerio de Sanidade e SERGAS ● E, ademais, polo menos un destes tres síntomas: tose, dor de garganta, dificultade para respirar. P.9. Cal destes comportamentos pode ser causa do contaxio da gripe?. B. Falar cunha persoa con gripe. C. Compartir un cepillo de dentes cunha persoa con gripe. D. Todas as anteriores son certas. A. Darlle un bico a unha persoa con gripe. P.10. A cal dos seguintes sistemas afecta máis a gripe? B. Ao sistema circulatorio. C. Ao sistema linfático. D. Ao sistema respiratorio. A. Ao sistema nervioso. P.11. A gripe é producida por un virus, que é: B. Un ser vivo pluricelular. C. Non é un ser vivo porque non está constituído por células. D. É o único ser vivo que non está constituído por células. A. Un ser vivo unicelular. P.12. Pon exemplos doutras tres enfermidades que sexan provocadas pola acción dun virus. P.13. De que xeito podemos ver as células? B. Cun microscopio. C. Todas as células se poden ver a simple vista. D. As células non se poden ver. A. Cun telescopio. P.14. Cal destes enunciados é falso? B. A célula é a unidade básica de todos os seres vivos. C. Todas as células proceden doutra preexistente. D. As células xúntanse para formar organismos máis complexos. A. Todos os organismos están formados por unha célula. P.15. A continuación móstrase un gráfico da época onde se representa a taxa de mortaldade da gripe española de 1918. Onde foi maior a taxa de mortaldade? Imagen cortesía del National Museum of Health and Medicine. D. Berlín en xullo de 1918. B. Londres en marzo de 1919. C. New York en outubro de 1918. A. Londres en novembro de 1918. A factura que ves a continuación corresponde ao mes de novembro de 2011 dunha vivenda con calefacción eléctrica. A FACTURA DA LUZ P.16. Neste recibo da luz, aparece unha gráfica co consumo ao longo do ano 2011 nunha casa; entre que valores está o consumo medio durante o primeiro semestre do ano 2011? B. Entre 2500 e 3000 kwh. C. Máis de 4000 kwh. D. Entre 3000 e 3500 kwh. A. Menos de 1000 kwh. P.17. Cal é o mes de maior consumo? Explica brevemente unha posible causa disto. P.18. Este ano o propietario da vivenda marcha un mes de vacacións e desconecta a luz; cal será o importe da factura de luz dese mes? B. Deberá pagar 0,88 €. C. Deberá pagar o mesmo que no recibo anterior. D. Deberá pagar algo máis de 16 €. A. Non ten que pagar nada. Hidráulica ? Térmica ? P.19. Relaciona cada tipo de enerxía coa forma de obtela. Nuclear ? Eólica ? Solar ? P.20. Nun cuarto hai un anaco de carbón e un folio. Cando acendemos a luz vémolos de cor, respectivamente, negra e branca. Cal é a explicación? P.21. Cando se acende unha lámpada prodúcese unha transformación enerxética. O proceso é de tipo físico ou químico? Explica a túa resposta. Contaminación do aire ? Conservación do planeta ? Sol, auga, vento, biomasa ? Centrais eléctricas ? P.22. Une con frechas o texto das dúas columnas: Carbón, petroleo, gas natural ? P.23. Moitas lámpadas fluorescentes conteñen no seu interior o elemento químico mercurio, en estado gasoso. Que é un elemento químico? B. Unha substancia que ten todos os átomos iguais. C. Unha substancia formada por moléculas dun só tipo. D. Unha substancia que emite luz ao aplicarlle electricidade. A. Unha mestura de varias substancias. Esta gota comeza o seu percorrido na superficie do océano, pois nos océanos é onde se atopa a maior parte da auga do mundo. A calor do sol convértea en vapor de auga que se despraza, coa forza dos ventos, ata chegar á terra. Aí, refachos de vento morno, procedentes da superficie da terra, empuxan a gota (agora convertida en vapor) e lévana aínda máis alto, onde o aire é moi frío. SEGUE A UNHA GOTA A TRAVÉS DO CICLO DA AUGA Cando o vapor se arrefría, a gota volve á súa forma líquida (condensación), e despois xúntase con pequenas partículas de po, fume e cristais de sal para formar parte dunha nube. Ao xuntárense varias gotas fórmase unha máis grande, que cae axudada pola gravidade sobre a terra e os océanos en forma de precipitación pluvial. Parte desta precipitación cae en forma de neve e acumúlase en capas de xeo e nos glaciares. Unha vez que a gota cae, hai moitos lugares nos que se pode depositar: sobre a terra, onde se evapora e regresa ás nubes ou se afunde nela e inicia o seu camiño cara a un acuífero como auga subterránea, sobre os ríos que a transportan cara o mar ou, directamente, sobre os mares e os océanos. Deste xeito complétase o ciclo que se iniciou coa nosa gota no océano e o proceso volve empezar. Adaptación de USGS (US Geological Survey. Axencia de Protección Ambiental de USA) P.24. Cal é a principal característica que diferenza a auga dun río da auga dos océanos? A. A temperatura. B. A cor. C. A composición. D. Non existen diferenzas. P.25. No seguinte debuxo móstrase o ciclo da auga. Coloca os seguintes termos no lugar que lles corresponda: Correntes subterráneas ? Infiltración ? Precipitación ? Transpiración ? Condensación ? Evaporación ? P.26. Como é posible que a desconxelación dos xeos polares poida provocar unha suba do nivel do mar? A. Porque como o mar vai subir de temperatura, vaise dilatar. B. Porque a auga, ao se desconxelar, se moverá e provocará moitas correntes. C. Porque a auga doce, que está conxelada, ocupa máis volume que a auga salgada do mar. D. Porque se poderían desconxelar placas de xeo continentais e aumentaría a cantidade de auga dos océanos. P.27. Se collemos un anaco de xeo e o botamos a un lago, flota ou afúndese? Por que? (Imaxe creada con obxectos da galería de OxygenOffice Professional) P.28. Un peixe está nun estanque con auga e no exterior hai unha lámpada acesa. Debuxa nesta figura a traxectoria dun raio de luz que vaia da lámpada ao peixe. Pulsa na lámpara correcta . . . . . . P.29. Para que o peixe da cuestión anterior poida ver a lámpada necesita, ademais da luz, posuír os órganos sensoriais correspondentes, é dicir, ollos. A razón pola que estes órganos permiten a visión é que conteñen: A. Átomos libres que transforman a luz en enerxía. B. Células sensibles á luz. C. Tecidos que emiten luz. D. Terminacións de nervios que levan a luz ao cerebro. P.30. Explica como se produce a ruptura das rochas debida ao paso de auga líquida a xeo. |